پمپ وکیوم اتوکلاو چیست؟

پمپ وکیوم یا پمپ خلاء در حقیقت دستگاهی است که برای ایجاد خلاء استفاده می‌شود و می‌تواند مولکول‌های هوا و انواع گازها را از یک محیط خارج کند و در مخزن وکیوم فشاری پایین‌تر از فشار اتمسفر ایجاد می‌کند. اتوکلاو نیز دستگاهی است که از هوادهی و مکش ایجاد شده توسط پمپ خلاء یا پمپ وکیوم اتوکلاو در صنایع مختلف به کار می‌رود و استفاده‌های مختلفی دارد. این دستگاه از بخار تحت فشار برای از بین بردن باکتری‌های مضر، ویروس‌ها، قارچ‌ها و هاگ‌ها روی اجسامی که داخل یک مخزن تحت فشار قرار می‌گیرند استفاده می‌کند. پمپ وکیوم اتوکلاو در اصل به منظور استریل کردن انواع تجهیزات پزشکی در مراکز درمانی و بیمارستان‌ها به کار می‌رود.
 

بررسی کاربردهای پمپ وکیوم اتوکلاو

امروزه انواع مختلفی از پمپ‌ها در بازار وجود دارند که می‌توانند کاربردهای متعددی داشته باشند. تعدادی از پمپ‌های وکیوم به عنوان یکی از اجزای اصلی دستگاه‌های اتوکلاو شناخته می‌شود و نقش ویژه‌ای در عملکرد این دستگاه دارند. معمولاً پمپ‌هایی در دستگاه‌هایی مانند اتوکلاو استفاده می‌شوند که دارای سیکل وکیوم باشند و توان ایجاد خلأ را داشته باشند. از جمله اصلی‌ترین پمپ‌هایی که در دستگاه‌های اتوکلاو استفاده می‌شوند می‌توان به مواردی همچون پمپ خلأ، پمپ وکیوم و پمپ آب اشاره کرد. در حقیقت دسته‌بندی اتوکلاوها می‌توانند در تعیین نوع پمپ‌ها نیز مؤثر باشند هرچند دستگاه اتوکلاو این قابلیت را دارد بدون پمپ وکیوم نیز کار کند اما پمپ وکیوم می‌توان عملکرد این دستگاه را بهبود ببخشد. از مهم‌ترین کاربردهای پمپ وکیوم اتوکلاو می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:

• استفاده در صنعت کاغذ، مقوا، چوب، فیبر و …
• استفاده در صنعت ریخته‌گری، نساجی، چرم‌سازی
• استفاده در صنعت پتروشیمی و مواد شیمیایی
• استفاده در صنعت غذا و دارو و صنعت پزشکی و …

انواع پمپ وکیوم اتوکلاو

همان‌طور که گفته شد امروزه در بسیاری از صنایع از پمپ‌ها استفاده می‌شود و این تجهیزات کاربردهای متعددی دارند. پمپ‌هایی که در دستگاه‌های اتوکلاو استفاده می‌شوند با توجه به حوزه کاری، شرایط کار، میزان فعالیت و … انواع مختلفی دارند. به صورت کلی پمپ‌های وکیوم مورد استفاده در اتوکلاو ها به سه دسته تقسیم می‌شوند که شامل پمپ وکیوم آب در گردش یا رینگ آبی، پمپ وکیوم روغنی و پمپ وکیوم خشک هستند و هر کدام از این پمپ‌ها نیز می‌توانند زیرمجموعه‌های مختلفی داشته باشند و بسته به شرایط و حوزه فعالیت دستگاه‌های اتوکلاو مورد استفاده قرار بگیرند.
 

نحوه تعویض پمپ وکیوم اتوکلاو

هر کدام از انواع پمپ‌های وکیوم مورد استفاده در دستگاه‌های اتوکلاو می‌توانند مشکلات و معایبی داشته باشند و دچار ایرادات مختلفی شوند و نیاز به تعمیر یا تعویض داشته باشند. برای تعمیر هر کدام از این پمپ‌ها لازم است که ابتدا منشأ و دلیل اصلی ایرادات بررسی شود و سپس اقدام به تعمیر نمود. در بسیاری از موارد مانند زمانی که دیافراگم پمپ دچار پارگی شده و باعث ایجاد صدای ناهنجار در دستگاه می‌شود لازم است که اقدام به تعویض آن نمود. از آنجایی که پمپ‌های وکیوم از تنوع و تعدد بالایی برخوردار هستند حتما باید توسط افراد متخصص و ماهر تعمیر یا تعویض شوند.
 

مهم‌ترین دلایل خرابی پمپ‌های وکیوم اتوکلاو

پمپ‌های وکیوم همانند بلوئر هوا می‌توانند بعد از مدتی استفاده دچار ایرادات و معایب فنی متعددی شوند و به همین دلیل لازم است که قبل از تعمیر یا تعویض آن‌ها مبدا و منشأ اصلی مشکلات آن پیدا شود. همان‌طور که گفته شد این پمپ‌ها تنوع بالایی دارند و طبیعتاً می‌توانند ایرادات متفاوتی نیز داشته باشند. از جمله رایج‌ترین ایراداتی که در انواع پمپ‌های وکیوم اتوکلاو مشاهده می‌شوند شامل موارد زیر هستند:

• ایراد در اتصالات برقی و عدم تطابق ولتاژ منبع تغذیه با ولتاژ پمپ
• معیوب بودن موتور و دمای پایین روغن یا چسبندگی و ویسکوزیته بالای روغن
• گرفتگی فیلترها و مسدود شدن پمپ
• چرخش معکوس پمپ، ایراد در گیج و بسته بودن شیرهای ورودی
• وجود نشتی در سیستم لوله کشی
• فرسودگی و آسیب دیدگی قطعات
• کم بودن روغن، نفوذ ذرات به داخل پمپ، گیرکردن پره‌ها
• بالا بودن فشار ورودی، ایراد در کوپلینگ
• دمای بالای پمپ، دود کردن پمپ
• مصرف برق زیاد و ایجاد سروصدای بلند
• لرزش داشتن پمپ و عدم خلأ کافی و …

در حقیقت نوع پمپ وکیوم (خشک، روغنی، رینگ مایع) می‌تواند تأثیر زیادی در نوع ایرادات و مشکلات آن داشته باشد و هر کدام از انواع پمپ‌ها می‌توانند مشکلات مخصوص و مربوط به خود را داشته باشند به همین دلیل تعمیر آن‌ها نیز متفاوت خواهد بود.