کمپرسور چیست ؟
کمپرسور (Compressor) یا متراکم کننده در حقیقت به دستگاهی گفته می‌شود که می‌تواند با کاهش حجم سیالات و متراکم کردن آن‌ها باعث افزایش فشار در این دستگاه‌ها شود. در اصل این دستگاه، می‌تواند با استفاده از یک انرژی اولیه که از نوع انرژی‌های مکانیکی است هوا را با سرعت و قدرت بالا مکیده و به واسطه نوع طراحی و برنامه‌ای که دارد، آن را فشرده و متراکم و در نهایت به سمت کندانسور منتقل کند.
فرآیند متراکم کردن گاز در کمپرسورها باعث می‌شود که دمای هوا به شکل قابل توجهی بالا برود؛ به همین دلیل در مسیر خروج گاز از کمپرسور ، از لوله‌های خنک‌کننده استفاده می‌شود. گازی که توسط کمپرسور ها تولید می‌شود، می‌تواند انرژی مورد نیاز دستگاه‌های مختلف در صنایع گوناگون را تأمین کند. دستگاه کمپرسور که اولین بار در سال ۱۸۷۵ کشف و اختراع شد، امروزه به عنوان یکی از اصلی‌ترین تجهیزات صنعتی و غیر صنعتی شناخته می‌شود که کاربردهای متعددی دارد.
آشنایی با انواع کمپرسور ها
از آنجایی که کمپرسور های هوا کاربردهای صنعتی، نیمه صنعتی و غیر صنعتی متعددی دارند، در انواع مختلفی نیز تولید می‌شوند که هرکدام از آن‌ها بتوانند به درستی وظایف خاص خود را انجام دهند. از جمله مهم‌ترین انواع كمپرسور می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سرعت یا سرعت متغیر
- فشار مکش، دهش و ظرفیت
- تقسیم‌بندی بر اساس موتور محرک
- تقسیم‌بندی بر اساس تعداد مراحل کار
- تقسیم‌بندی بر اساس نحوه کار و عملکرد
- تقسیم‌بندی بر اساس پاشش روغن و نحوه روغن‌کاری
کمپرسور جابجایی مثبت (Positive Displacement)
کمپرسورهای جابجایی مثبت در اصل به نوعی از کمپرسورها گفته می‌شود که از یک جز رفت و برگشتی مانند پیستون، دیافراگم یا پره برای متراکم کردن هوا و گاز استفاده می‌کنند. این دستگاه‌ها با دبی ثابت کار کرده و مستقل از فشار خروجی هستند. علت نامگذاری این کمپرسورها این است که با جابجایی حجم سیلندر کمپرسور، محیط کار را فشرده می‌کنند. لازم به ذکر است که این سیستم‌ها بر اساس اصل جابجایی کار کرده و از مزیت‌های متعددی همچون کیفیت بالا، تطبیق‌پذیری مطمئن، اطمینان عالی و .. برخوردارند.
کمپرسور های جابجایی مثبت نیز خود می‌توانند به چند دسته مختلف تقسیم شوند که مهم‌ترین آن‌ها شامل موارد زیر هستند:
- کمپرسورهای مارپیچی
- کمپرسورهای دیافراگمی
- کمپرسورهای رفت و برگشتی
- کمپرسورهای اسکرول یا فرفره‌ای
- کمپرسورهای چرخشی پره‌ای یا روتاری
کمپرسورهای جابجایی مثبت، کاربردهای صنعتی و غیر صنعتی متعددی داشته و به همین دلیل از تنوع بالایی نیز برخوردارند. از جمله مهم‌ترین مزیت‌های این نوع از کمپرسورها را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:
- راندمان و عملکرد خوب و مثبت
- هزینه پایین تولید این کمپرسورها
- بالا ودن فشار در این نوع کمپرسور گاز یا هوا
- ساده بودن فرآیند ساخت قطعات کمپرسورهای جابجایی مثبت
- تنوع بالا از نظر طراحی، قیمت، کاربرد، قدرت و ویژگی‌های مختلف
- و…
این نوع کمپرسور نیز مانند هر دستگاه دیگری در کنار تمامی مزایایی که دارد، از معایبی نیز برخوردار است که در ادامه برخی از آن‌ها را نام می‌بریم:
- نیاز به مراقبت و نگهداری زیاد
- بالا بودن قیمت اولیه خرید این کمپرسورها
- محدود بودن ظرفیت‌های کمپرسور جابه‌جایی مثبت
- ایجاد سروصدا و آلودگی‌های صوتی زیاد در محیط کار
- مناسب نبودن برای دبی بالا و عدم ارائه راندمان مناسب
- کم بودن میزان دوام و نیاز داشتن به تعمیر و نگهداری مداوم
