پروانه پمپ چیست؟

پروانه پمپ (Pump Impeller) در حقیقت به قطعه‌ای از قطعات پمپ گفته می‌شود که از تیغه‌های مورب و شعاعی برخوردار است و می‌تواند انواع مختلفی همچون پروانه‌های باز و بسته داشته باشد. پروانه پمپ در اصل انرژی را از موتور پمپ به سیال منتقل می‌کند و باعث حرکت و انتقال آن می‌شود. پروانه پمپ می‌تواند میزان جریان و فشار سیالات در سیستم را تعیین کند و اندازه و شکل آن نیز متناسب با نوع سیال مشخص خواهد شد. به صورت کلی پروانه پمپ با انتقال انرژی به سیال، باعث بالا رفتن سرعت سیال در بخش تخلیه و یا همان خروجی پمپ خواهد شد.
 

انواع پروانه پمپ

از آنجایی که امروزه انواع مختلفی از پمپ‌ها مانند پمپ خلأ، پمپ گریز از مرکز، پمپ جابجایی مثبت و … وجود دارند، پروانه‌ها نیز تنوع بالایی داشته و هر کدام می‌توانند در نوع خاصی از پمپ‌ها به کار رفته و کارآیی متفاوتی داشته باشند. رایج‌ترین پروانه‌های پمپ شامل موارد زیر هستند:
 

پروانه باز

همان‌طور که از نام آن مشخص است، پروانه باز دارای پره‌هایی است که از دو طرف باز بوده و هیچ‌گونه محافظی ندارد. این پروانه‌ها جز پروانه‌های ضعیفه به شمار می‌روند چراکه از هیچ طرفی پشتیبانی نمی‌شوند و معمولا در پمپ‌هایی به کار گرفته می‌شوند که از ابعاد کوچک‌تری برخوردار بوده و قیمت کمتری دارند. این پروانه‌ها برخلاف پروانه‌های بسته می‌توانند محتوای جامد را تحمل کنند و برای کار بدون کاویتاسیون، آسیب دیدن و از دست دادن کارایی به NPSH (Net Positive Suction Head) بالاتری نیاز خواهند داشت.
 

پروانه بسته

پروانه بسته در حقیقت می‌تواند نقطه مقابل پروانه باز باشد چراکه این پروانه‌ها از پشت و جلو محصور شده و از استحکام و ماندگاری بالایی برخوردار است. پروانه‌های بسته نیاز به NPSH پایینی دارند و از جریان کارآمدتری برخوردار هستند. این پروانه‌ها به دلیل اتکا به حلقه‌های سایش با فاصله نزدیک برای کاهش بارهای محوری و کمک به حفظ کارایی، از طراحی پیچیده‌تری برخوردار بوده و قیمت بالاتری نیز دارند. پروانه‌های بسته به دلیلی ویژگی‌ها و قابلیت‌هایی که دارند بهترین و کارآمدترین پروانه برای پمپ‌های بزرگ هستند و در تماس با مواد جامد مستعد گرفتگی می‌باشند
 

پروانه نیمه باز

پروانه‌های نیمه باز به نوعی از پروانه‌های پمپ گفته می‌شوند که از یک پوشش محافظتی در قسمت پشت برخوردارند و از استحکام مکانیکی مناسبی برخوردارند. این پروانه‌ها می‌توانند از نظر کارایی، عملکرد و NPSHR مابین پروانه‌های باز و بسته قرار بگیرند و به همین دلیل از آنها در انواع پمپ‌های متوسط استفاده می‌شود. نکته‌ای که در این پروانه‌ها وجود دارد این است که فاصله بین پره‌ها و محفظه پمپ باید کم باشد تا کارایی مناسبی داشته باشند.
 

پروانه گردابی

پروانه گردابی نیز یکی از انواع پروانه‌هایی است که در پمپ‌ها استفاده می‌شود و می‌تواند از نظر ظاهری شباهت زیادی به پروانه‌های نیمه باز داشته باشد با این تفاوت که از فضای بیشتری در پیچ برخوردار بوده و عملکرد متفاوتی خواهد داشت. این پروانه‌ها می‌توانند بهترین و کارآمدترین گزینه برای سیالات کثیف حاوی زباله و مواد جامد رشته‌ای باشند چراکه گرداب/خلاء ایجاد کرده و در حین کشیده شدن مایع، هر گونه ماده جامد را از پروانه دور نگه خواهد داشت و دچار آسیب نخواهد شد. این پروانه‌ها از خطر گرفتگی کمتری برخوردار بوده و قابلیت جابجایی جامدات در آنها بسیار عالی است هرچند که راندمان آنها کمتر است.