کاسه نمد چیست؟

کاسه نمد که در زبان انگلیسی با نام oil seal یا radial shaft seal شناخته می‌شود یکی از قطعات بسیار کاربردی است که می‌تواند در بسیاری از سیستم‌های هیدرولیکی مانند کمپرسورها، پیستون‌ها و … به کار برود. کاسه نمد با هدف آب‌بندی سیستم‌ها استفاده می‌شود و از نشت کردن روغن در شفت‌ها و … جلوگیری می‌کند و از آنها در برابر ورود گردوغبار و آلودگی‌های مختلف محافظت می‌نماید. کاسه نمد به صورت کلی شامل دو بخش مختلف است که یک بخش سخت و فلزی خارجی و بخش داخلی انعطاف‌پذیر است. عایق‌کاری و آب‌بندی قطعات بر عهده بخش داخلی و انعطاف‌پذیر کاسه نمد است و جنس این بخش می‌تواند از پلاستیک باشد. در حقیقت می‌توان گفت کاسه نمد 4 وظیفه اصلی دارد که به شرح زیر هستند:

1. پیشگیری از هدر رفتن روغن با ممانعت از نشت کردن آن.
2. جلوگیری از ورود آلودگی و ذرات گردوغبار به داخل اجزای روغنی.
3. جلوگیری از نفوذ آب به داخل اجزا و تداخل آب و روغن.
4. جلوگیری از تماس اجزای فلزی دوار و ایجاد اصطکاک بین آن‌ها و کمک به روان کار کردن آنها.

نحوه عملکرد کاسه نمد

در حقیقت عملکرد کاسه نمد بسیار ساده است و لبه آن بر روی بخش دوار (معمولا شفت) قرار گرفته و جداره بیرونی نیز در محفظه نگه‌دارنده به صورت فشرده چفت می‌شود و به این ترتیب کاسه نمد در جای خود قرار می‌گیرد. به عبارت بهتر کاسه نمد از طریق عمل پمپ کردن در محل تماس لبه و سطح شفت، از نشتی جلوگیری می‌کند. جهت پمپ می‌تواند نسبت مستقیمی با جهت پروفایل فشاری داشته باشد و این پروفایل فشاری توسط طراحی هندسه لبه کنترل خواهد شد و این باعث می‌شود که گرادیان فشاری بزرگ‌تری در بخش روغنی لبه ایجاد شود هر چند که این گرادیان فشار فقط یک جنبه از نحوه عملکرد کاسه نمد به شمار می‌رود.

جنبه دوم نیز قرار گرفتن یک لایه‌ از یک فیلم روغنی بین لبه کاسه‌نمد و سطح شفت است و جنبه سوم هم می‌تواند به تشکیل ناهمواری‌ها بر روی لبه کاسه‌نمد اختصاص داده شود. این ناهمواری‌ها به نحوی قرار خواهند گرفت که سیال را به طرف بخش روغنی پمپ می‌کنند.

انواع کاسه نمد

کاسه نمدها می‌توانند بر اساس فاکتورها و پارامترهای مختلفی تقسیم‌بندی شوند. از جمله رایج‌ترین انواع کاسه نمدها می‌توان به کاسه نمد گریس، کاسه نمد روغن، کاسه نمدهای فنری و کاسه نمدهای بدون فنر اشاره کرده که هرکدام از ویژگی‌ها و کاربردهای مختلف برخوردارند. از نظر طراحی و شکل ظاهری نیز این قطعات می‌توانند شامل انواع مختلف همچون کاسه نمد نوع S، کاسه نمد نوع SN، کاسه نمد نوع T، کاسه نمد نوع TN، کاسه نمد نوع V، کاسه نمد نوع K، کاسه نمد نوع D و کاسه نمد نوع U اشاره کرد که هرکدام می‌توانند برای نگهداری روغن، نگهداری گریس و جدا کردن سیالات از هم استفاده شوند. از نظر اندازه و سایز نیز این قطعات می‌توانند تنوع بسیار زیادی داشته باشند و هرکدام در سیستم‌های مختلفی به کار بروند.

از نظر کاربرد نیز این قطعات تنوع بالایی دارند که رایج‌ترین آنها شامل سر میل‌لنگ و ته میل‌لنگ، کمپرسور هوا، فانوسی، گیربکس، الکتروموتور، جک هیدرولیک، لاستیک گیت سوپاپ، شفت ورودی گیربکس، لیور دنده، سیلیکون، گرافیت، کربنی، گردگیر دولب، استیل کربن، آلمانی، دو طرف فنردار، ضد اسید، پمپ آب، چرخ، ماشین، دستگاه سی ان سی، ژنراتور، وایتون، پلوس گیربکس، کاسه نمد شیر فرمان، ضد سایش و اینچی و … هستند.

راهنمای انتخاب کاسه نمد کمپرسور

کمپرسورها از جمله تجهیزات پرکاربردی هستند که امروزی در بسیاری از صنایع استفاده‌های متعددی دارند و از آنجایی که بسیاری از آنها از نوع روغنی هستند از کاسه نمد برای جلوگیری از نشتی و آب‌بندی آنها استفاده می‌شود. برای انتخاب کاسه نمد کمپرسور لازم است که به نکات و پارامترهای مختلفی توجه داشت که مهم‌ترین آنها شامل موارد زیر هستند:

• دما از مهم‌ترین عوامل مؤثر در انتخاب کاسه نمد است چراکه دماهای بالا ممکن است به این قطعه آسیب وارد کند و باید بر اساس دمای قطعات اقدام به خرید آن کرد.
• سرعت کار دستگاه و چرخش شفت‌ها از دیگر عوامل مؤثر در انتخاب کاسه نمد است.
• میزان اختلاف فشار در لایه‌های داخلی و بیرونی
• نحوه قرارگیری عمودی و افقی کاسه نمد
• نوع سیال می‌تواند در تعیین جنس و نوع کاسه نمد مؤثر باشد.
• انطباق داشتن شفت با جداره داخلی و …